Cùng với các nhu cầu thiết yếu, con người cũng cần có một tinh thần hứng khởi, thái độ sống tích cực. Và nhân lực ngành Tâm lý học chính là khởi nguồn niềm vui, giải tỏa những áp lực trong nhịp sống xã hội bận rộn, căng thẳng. Dù vậy thì vẫn còn nhiều phụ huynh cũng như thí sinh đắn đo và dễ bỏ qua ngành này vì thiếu thông tin và lo sợ về khả năng tìm kiếm việc làm sau khi ra trường. Bài viết “Trong thời đại 4.0, ngành Tâm lý học có còn giữ được vị thế?” sẽ giúp các các bạn có cái nhìn khách quan về ngành học dành riêng cho các “bác sĩ cảm xúc”. Nó thật sự rất thú vị.
Ngành Tâm lý học còn giữ được vị thế?
Tìm hiểu về ngành Tâm lý học
Tâm lý học là ngành khoa học nghiên cứu về các hiện tượng diễn ra trong thế giới nội tâm của con người như lối suy nghĩ, hành vi, tư tưởng và cảm xúc, làm rõ những bản chất thật sự bên trong của con người bằng cách đi sâu vào từng ngõ ngách, đời sống xoay quanh chủ thể con người từ văn hóa, y học, giáo dục, đến kinh tế, chính trị…
Các nhà tâm lý tương lai là người có chuyên môn về ứng dụng, nghiên cứu về hàn lâm ở lĩnh vực này. Tâm lý học cũng có thể được phân loại thành nhiều chuyên ngành khác nhau:
- Tham vấn tâm lý: Người học am hiểu sâu về tâm lý trẻ em, các bệnh học ở lứa tuổi trẻ em, stress học đường, tiến trình tham vấn tâm lý, tình yêu, hôn nhân, gia đình. phương pháp tham vấn tâm lý… từ đó đưa ra các giải pháp tham vấn phù hợp cho từng đối tượng cụ thể.
- Trị liệu tâm lý: Người học am hiểu sâu về tâm bệnh học, tâm lý học trị liệu, có khả năng chẩn đoán và trị liệu tâm lý cho những người mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ, trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn stress và sang chấn tâm lý, rối loạn chất gây nghiện, rối loạn tình dục, rối loạn phân ly…
- Giảng dạy kỹ năng sống: Kỹ năng sống tác động vào mọi hoạt động trong cuộc sống, trong công việc hàng ngày và chịu ảnh hưởng bởi các trạng thái tâm lý của mỗi người. Sinh viên học ngành tâm lý chủ động trong đánh giá các trạng thái tâm lý nên đưa ra các nội dung huấn luyện về kỹ năng sống tích cực như: kỹ năng quản lý cảm xúc, tâm lý nhân sự, khám phá bản thân và hoạch định cuộc đời, giải quyết mâu thuẫn… để đào tạo kỹ năng sống cho học sinh, giới trẻ, trở thành diễn giả về các chuyên đề tâm lý cho cộng đồng, doanh nghiệp…
Làm thế nào để biết bạn phù hợp với ngành Tâm lý
Tâm lý học được phát triển và ứng dụng rộng rãi, ở đâu có mối quan hệ giữa người với người, giữa người và tự nhiên, giữa người với máy móc là ở đó có tâm lý học. Giáo dục và y tế được xem là hai ngành liên quan mật thiết với nhau. Con người phát triển như thế nào, cần sự dạy dỗ ra sao…. Ở các nước phát triển, tâm lý học đã xuất hiện rất lâu và được xem là người bạn đồng hành của học sinh. Việc bạn đam mê với ngành, bạn thích thú việc lý giải tại sao chúng ta lại hành xử thế này mà không là thế khác thì Tâm lý học cũng được xem là lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với bạn. Thật ra, với bất kỳ ngành nghề nào, không phải chỉ có đam mê là sẽ thành công mà cần đến những kỹ năng phân tích, hiểu và biết áp dụng lý thuyết tâm lý vào thực tiễn cuộc sống.
- Khả năng lắng nghe và thấu cảm: Dù là một nhà tâm lý hay đảm nhiệm vị trí công việc yêu cầu sử dụng kiến thức tâm lý, bạn luôn là người đặt mình vào vị trí của khách hàng để lắng nghe, thấu hiểu, cảm thông từ đó đưa ra cách giải quyết hợp lý nhất. Phiến diện, bảo thủ hoặc thiếu khả năng thấu cảm là những tính cách không nên có của một nhà tâm lý.
- Khả năng giao tiếp: Giao tiếp là phương tiện cần thiết cho quá trình làm nghề của các nhà tâm lý bởi mục tiêu cơ bản của ngành là kiểm soát, thay đổi hành vi, giúp con người có đời sống tinh thần tốt hơn. Sự khéo léo trong giao tiếp, sự diễn đạt thông suốt với nhiều lý lẽ thuyết phục sẽ là chìa khóa mở ra những buổi tư vấn tâm lý hiệu quả nhất.
- Sự kiên trì và khả năng chịu áp lực cao: Sự kiên trì và khả năng chịu áp lực cao là hai tố chất không thể bị tách rời trong lĩnh vực này. Vai trò của một nhà tâm lý chính là giúp đỡ khách hàng của mình tìm ra cách giải quyết, vượt qua mọi khó khăn, do đó luôn đòi hỏi nhiều thời gian, công sức. Việc trang bị cho bản thân lòng kiên trì, quyết tâm và khả năng không ngại đối diện với áp lực chính là bước đệm cần thiết giúp bạn thành công trên sự nghiệp sau này.
- Khả năng phân tích, quan sát, phân tích tình huống, kết hợp với khả năng giải quyết vấn đề để tìm ra giải pháp tâm lý cũng vô cùng cần thiết.
Cơ hội nghề nghiệp
Tâm lý học đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, thế nhưng, nguồn nhân lực chất lượng được đào tạo hằng năm lại vô cùng khan hiếm. Bởi vậy, cử nhân theo học ngành này sẽ có cơ hội lớn để phát triển nghề nghiệp trong tương lai. Trong nhận thức của nhiều người, người học tâm ký sau khi ra trường chỉ có thể trở thành chuyên gia tâm lý. Điều này không hoàn toàn đúng bởi thực chất phạm trù cho lĩnh vực này khá rộng, những người được đào tạo về tâm lý có thể tham gia vào nhiều vị trí trong các cơ sở đào tạo, các viện nghiên cứu, cán bộ dự án phát triển cộng động tại các viện tâm lý, các trung tâm nghiên cứu, ứng dụng tâm lý học, các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước, các công ty, trung tâm làm dịch vụ tư vấn tâm lý.
Ngoài ra, các bạn còn có thể trở thành nhà tâm lý học đường, làm việc tại các trường học với vị trí phụ trách tâm lý học đường, hỗ trợ cha mẹ học sinh trong việc nâng cao giáo dục toàn diện, tham gia vào việc giúp cho học sinh giải tỏa những áp lực, khúc mắc trong học tập, cuộc sống từ đó có thể chuyên tâm vào việc học tập đạt thành tích tốt. Nhà trị liệu tâm lý, làm việc tại các bệnh viện tâm thần, các trung tâm tư vấn trị liệu…
Sinh viên Tâm lý học tại UDA tự tin thành chuyên gia từ loạt giảng đường
Vận dụng kiến thức, trở thành “chuyên gia” cho thân chủ - bạn bè
Để trở thành những chuyên gia dù là mới tập tành thì sinh viên UDA vẫn cần trang bị nhiều kiến thức nền tảng như tâm lý học xã hội, tâm lý học nhân cách, tâm lý học gia đình… Đi cùng kiến thức lý thuyết là hình thức vận dụng ngay trên giảng đường, trở thành chuyên gia tư vấn, bắt mạch tinh thần cho chính bạn bè trước khi đi sâu vào chuyên ngành. Việc thực chiến ngay trên giảng đường đã hình thành kỹ năng làm việc nghiêm túc, tập lắng nghe, giao tiếp, thuyết phục cho sinh viên ngành.
Sinh viên trò chuyện cùng T.S Tâm lý Tô Nhi A
Với kiến thức nền đa dạng, vững chắc với học phần thực hành thường xuyên cũng giúp sinh viên có cơ hội hình dung rõ hơn về công việc, định hướng chuyên ngành muốn theo đuổi.
Không chỉ có giảng đường truyền thống
Thực chiến ngay tại trường là một trong số giảng đường của sinh viên ngành. Đặc thù của ngành là đòi hỏi tiếp xúc, trải nghiệm thật nhiều nên các bạn sẽ được tham quan, thực tế đến các trường học, nhà mở, phòng nhân sự của doanh nghiệp, bệnh viện… Tại đây, sinh viên được hướng dẫn về liệu pháp chơi và phát triển nhằm khắc phục các vấn đề tâm lý ở trẻ. Trải nghiệm này giúp các bạn hiểu nhiều vấn đề, hình dung cụ thể môi trường làm việc, từ đó có định hướng trong học tập và làm việc sau này.
Sinh viên trải nghiệm giờ học thú vị ngay trên giảng đường
Đối thoại cùng chuyên gia tâm lý: Bên cạnh đó, workshop, sự kiện liên quan cùng diễn giả là chuyên gia tâm lý giàu kinh nghiệm trong và ngoài nước thường xuyên được Nhà trường tổ chức. Tại đây, các bạn được gặp gỡ, giao lưu, cập nhật và bổ sung hiệu quả những kiến thức mới, tự tin hòa nhập vào thị trường nghề nghiệp sau khi ra trường.
Qua bài viết “Thời đại 4.0, ngành Tâm lý học còn giữ được vị thế?” đã giúp các bạn phần nào hình dung rõ hơn về ngành, có hướng đi đúng đắn để phát triển nghề nghiệp vững vàng trong tương lai.