Trong bất kỳ dự án khởi nghiệp nào, kế hoạch tài chính chính là chiếc la bàn định hướng giúp startup quản lý nguồn lực, thuyết phục nhà đầu tư và đảm bảo tính bền vững lâu dài. Một ý tưởng sáng tạo sẽ khó trở thành hiện thực nếu thiếu nền tảng tài chính rõ ràng và khả thi.
Trong bất kỳ dự án khởi nghiệp nào, kế hoạch tài chính chính là chiếc la bàn định hướng giúp startup quản lý nguồn lực, thuyết phục nhà đầu tư và đảm bảo tính bền vững lâu dài. Một ý tưởng sáng tạo sẽ khó trở thành hiện thực nếu thiếu nền tảng tài chính rõ ràng và khả thi.
1. Các yếu tố cốt lõi trong kế hoạch tài chính
Theo nội dung buổi Training Chung kết Khởi nghiệp – UDA Startup & Innovation 2025 (23–24/8/2025), chuyên gia TS. Võ Thị Kim Oanh đã chỉ ra 4 thành phần quan trọng khi lập kế hoạch tài chính cho dự án:
a. Chi phí khởi tạo dự án
Bao gồm: nghiên cứu thị trường, thiết kế – thử nghiệm sản phẩm, marketing ban đầu, chi phí pháp lý và cơ sở hạ tầng. Đây là giai đoạn “đốt tiền” nhiều nhất nên cần tính toán kỹ lưỡng.
b. Chi phí cố định & chi phí biến đổi
-
Chi phí cố định: thuê văn phòng, khấu hao, nhân sự cốt lõi… (ít thay đổi theo doanh thu).
-
Chi phí biến đổi: nguyên liệu, nhân công sản xuất, logistics… (tăng giảm theo sản lượng).
c. Doanh thu dự kiến
Doanh thu nên được dự báo theo 3 kịch bản: lạc quan, trung bình và khó khăn. Việc này giúp nhóm khởi nghiệp lường trước các tình huống và có giải pháp ứng phó.
d. Điểm hòa vốn & thời gian hoàn vốn
2. Kế hoạch kêu gọi và sử dụng vốn
Một bảng kế hoạch tài chính chuẩn cần nêu rõ:
-
Tổng vốn cần gọi.
-
Các giai đoạn gọi vốn (khởi tạo, tăng trưởng, mở rộng).
-
Cơ cấu sử dụng vốn (% dành cho sản phẩm, marketing, vận hành…).
-
Lộ trình hoàn vốn và lợi nhuận kỳ vọng cho nhà đầu tư.
3. Sai lầm thường gặp
Nhiều startup thất bại vì:
-
Dự báo doanh thu quá lạc quan.
-
Thiếu quỹ dự phòng rủi ro.
-
Không minh bạch trong sử dụng vốn.
Những sai lầm này khiến dự án nhanh chóng “cháy vốn” và mất uy tín với nhà đầu tư.

4. Bài học từ chương trình Training UDA 2025
Qua chương trình Training “Kỹ năng Pitching & Lập kế hoạch tài chính” tại vòng Chung kết UDA Startup & Innovation 2025, sinh viên Đại học Đông Á đã được thực hành trực tiếp với chuyên gia. Các dự án không chỉ học cách tính toán tài chính, mà còn biết cách chuyển số liệu thành câu chuyện thuyết phục khi pitching trước nhà đầu tư.